جایگاه و اهمیت مسیحیت در دوره صفویه

با تشکیل دولت صفویه به سال 907 هجری قمری، ایران وارد مرحله تازه‏ای از سیاست جهانی شد. وجود دشمن مشترک ایران و دولتهای مسیحی، اروپا را وارد سیاست خاصّی کرد. پیشروی عثمانیها در اروپا، آنان را وادار ساخت تا با صفویان که دنبال متحدانی علیه عثمانی می‏گشتند در یک جبهه واحد قرار دهد. حضور ارامنه در این میان، کفه ترازو را به نفع سیاست ایران تغییر می‏داد. در واقع می‏توان گفت وجود دولتهای مسیحی از یک طرف و ارامنه از طرف دیگر. سیاست رأفت و مماشات را در دولتمردان ایرانی تقویت می‏کرد. اگر موسس دولت صفوی را شاه اسماعیل بدانیم و واپسین فرد خاندان را شاه سلطان حسین به‏حساب بیاوریم تغییرات متعددی در خصوص روابط صفویان، با دولتهای مسیحی مشاهده خواهیم کرد. بعضی از شاهان صفوی دارای تعصبّات شدید مذهبی بودند و بعضی دیگر تساهل مذهبی داشتند. در واقع غیر از مشقت و سختی‏هایی که هنگام کوچ ارامنه در دوره شاه عباس وجود داشت، رأفت و مهربانی همین شاه باعث شد که ارامنه در جلفای اصفهان و دیگر شهرها آرامش و آسایش داشته باشند. نکته قابل تأمل در این‏خصوص عکس‏العمل‏های بعضی از علمای شیعه علیه مسیحیان و ارامنه بود. در حقیقت و نهایت اینکه دیدگاه پادشاهان صفوی فراز و نشیب‏های خاص دوران خود را داشت. واژگان کلیدی: صفویه، مسیحیت، ارامنه، شاه عباس، عیسی‏مسیح، جلفا.